Zagrożenie dla Pupili i Wyzwanie dla Weterynarzy
Encefalitozoonoza, potocznie nazywana EC, jest chorobą, która spędza sen z powiek zatroskanym właścicielom królików oraz lekarzom weterynarii. Wywołana przez pierwotniaka z rodziny Microsporidia, Encephalitozoon cuniculi, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia królików. Diagnostyka tej choroby jest skomplikowana, ponieważ przez większość życia może przebiegać bezobjawowo. Niektóre króliki mogą być bezobjawowymi nosicielami, a choroba rozwija się dopiero wtedy, gdy układ nerwowy oraz narządy wewnętrzne, takie jak nerki, zostaną zaatakowane. Co więcej, króliki mogą przenosić infekcję na inne zwierzęta i ludzi o osłabionej odporności.
Jak Króliki Zarażają się EC?
Choroba może być przenoszona już na wczesnym etapie życia z matki na młode, jak również w wieku dorosłym. EC rozprzestrzenia się poprzez mocz, co oznacza, że każdy kontakt ze skażoną powierzchnią, na której pasożyt może przeżyć nawet około 4 tygodni, stanowi ryzyko zakażenia. Dlatego, jeśli planujemy dołączenie nowego królika do stada, warto wcześniej zbadać krew lub mocz, aby sprawdzić status zdrowotny zwierzęcia.
Objawy Encefalitozoonozy
Objawy choroby są różnorodne i mogą obejmować:
- Skręt głowy na jedną stronę
- Osłabienie tylnych kończyn, czasem aż do paraliżu
- Trudności w utrzymaniu pionowej postawy
- Nietrzymanie moczu
- Oczopląs
- Zmiany w soczewce oka, szczególnie u młodych królików
- Spadek wagi
Czasem można zaobserwować ataki, podczas których królik niekontrolowanie się kręci. Może również dojść do problemów z różnymi narządami, takimi jak mózg, serce, wątroba czy nerki.
Diagnostyka i Leczenie
Diagnozowanie encefalitozoonozy jest trudne. Wykonuje się testy serologiczne surowicy krwi oraz badania moczu w celu stwierdzenia obecności pasożyta. Możliwa jest również biopsja tkanek. W wielu przypadkach leczenie rozpoczyna się na podstawie objawów, zanim zostanie postawiona precyzyjna diagnoza. Terapia fenbendazolem powinna trwać minimum 28 dni. Dodatkowo, w zależności od dolegliwości, stosuje się inne leki. W przypadku współistniejących infekcji wdraża się odpowiednią antybiotykoterapię. Króliki często otrzymują zastrzyki z witaminą B, aby wspomóc regenerację układu nerwowego. Niestety, leczenie nie zawsze gwarantuje pełne wyzdrowienie.
Profilaktyka
Infekcja E. cuniculi nie zawsze prowadzi do rozwoju ciężkiej postaci choroby. Wiele królików jest zakażonych przez całe życie bez żadnych objawów. Zaleca się stosowanie profilaktyki fenbendazolem co 3 miesiące, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby. Niezależnie od tego, warto zachować ostrożność, utrzymywać odpowiednią higienę otoczenia królików oraz kontrolować kontakty naszych zwierząt z innymi królikami.
Dbając o nasze króliki i regularnie monitorując ich stan zdrowia, możemy skutecznie minimalizować ryzyko rozwoju encefalitozoonozy i zapewnić im długie, zdrowe życie.
Autor: lek. wet. Grzegorz Ptak